Trwający w bieżącym roku jubileusz 85 lat istnienia Stalowej Woli to dobra okazja, aby przypomnieć historię naszego miasta. Z taką inicjatywą wyszło Muzeum Regionalne, które zorganizowało wystawę pt. „Stalowe pamiątki”, mieszczącą się w salach Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego przy ul. Hutniczej 17.
Ekspozycja podzielona jest na dwie części: w jednym pomieszczeniu znajdują się eksponaty związane z początkami Stalowej Woli do roku 1944, w drugim zobaczymy pamiątki związane z okresem PRL, a cała narracja kończy się na współczesności.Na pierwszy rzut oka można sądzić, że wystawa niewiele różni się od innych dotyczących historii Stalowej Woli, a prezentowanych przez lata przez Muzeum Regionalne i inne instytucje kulturalne. Jednak gdy wgłębimy się w nią, odkryjemy wyjątkowość prezentowanych przedmiotów, a przez to i samej wystawy.
Co mianowicie zobaczymy na „Stalowych pamiątkach”? Przede wszystkim bardzo rzadko pokazywane publicznie przedmioty, będące obiektami niezwykle ważnymi dla historii miasta. Wśród nich znajduje się księga pamiątkowa Zakładów Południowych, do której w latach 1937–1939 wpisywały się najważniejsze osoby w państwie. Na wystawie księga otwarta jest na wpisie prezydenta Ignacego Mościckiego, dokonanego podczas uroczystości otwarcia i poświęcenia Zakładów Południowych 14 czerwca 1939 r. Liczne fotografie ukazują głowę II RP m.in. przy przedwojennym sztandarze Zakładów. Sam sztandar również prezentowany jest na wystawie, a w jego pobliżu znajdziemy ponad dwadzieścia gwoździ sztandarowych, które niegdyś wbite były w jego drzewce.
Na wystawie znajdziemy notes Stanisława Szumielewicza, żołnierza AK, który zginął podczas likwidacji rozwadowskiej „Górki”. Ciekawostką jest fakt, iż część swoich zapisów zaszyfrował – takie karty pisane na kilka miesięcy przed jego śmiercią zobaczyć możemy na ekspozycji.
Ujrzymy też oryginalne zdjęcie Marcelego Siedlanowskiego, przedwojennego dyrektora Zakładów Południowych, jako więźnia niemieckiego obozu pracy w Luckenwalde. Prawdziwymi rarytasami są obraz Rafała Malczewskiego z pejzażem nadsańskim, wiszący przed wojną w mieszkaniu ppłk. Stanisława Trzebuni – szefa bezpieczeństwa Zakładów Południowych, oraz pióro wiceburmistrza Tomasza Przygody, którym w 1946 r. podpisano akt nadania praw miejskich Stalowej Woli.
W dalszej części wystawy również znajdziemy niezwykłe eksponaty, m.in. medale i pamiątki po znakomitym bokserze Lucjanie Treli, przedmioty związane z Józefem Gromkiem – stalowowolskim mistrzem szachowym, sztandar „Stali” Stalowa Wola, liczne obiekty związane z hutą, kościołem Matki Bożej Królowej Polski oraz ze stalowowolską „Solidarnością”.
W sumie wystawa liczy kilkaset obiektów różnej wielkości, od małych pamiątkowych przypinek po meble i sztandary, z których każdy w jakiś sposób wiąże się ze Stalową Wolą i jest częścią historii naszego miasta.
Wystawa jest czynna do 24 marca 2024 r. Cena biletu: 1 zł.
Krzysztof Adamek